Tranh Đông Hồ được hình thành và tồn tại lâu đời ở Việt Nam, thể hiện được tính độc đáo của dân tộc Việt Nam. Là làng tranh nổi tiếng nhất Việt Nam hiện nay.
Bài viết dưới đây Tranh Nam Định giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về tranh Đông Hồ.
Tranh Đông Hồ là gì?
Một phần không thể thiếu của nền văn hoá Việt đó chính là tranh dân gian, qua những bức tranh thể hiện những nét độc đáo trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, những lễ hội và các truyền thống của dân tộc Việt Nam,...Trang có từ thời xa xưa và nhằm phục vụ cho nhu cầu cho người dân vào mỗi dịp lễ Tết và cả nhu cầu thờ cúng. Chính người dân đã sáng tạo ra những bức tranh dân gian, mang theo những ý nghĩa giản dị, dễ hiểu, đơn giản nhưng lại rất đặc biệt và sâu sắc.
Tranh dân gian Đông Hồ hay còn có tên gọi khác là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, thể loại tranh này được xuất hiện từ làng Đông Hồ, xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh vào khoảng thế kỷ XVII.
Nơi đây là nguồn cảm hứng, là cái nôi cho dòng tranh Đông Hồ. Với đời sống văn hoá, nông nghiệp phát triển đi kèm với đó là sự giản dị, chất phác tạo ra những nét đẹp rất riêng cho từng bức tranh.
Tranh Đông Hồ được in từ các ván khắc gỗ, số mẫu ván khắc gỗ sẽ tương ứng với số màu có trong tranh. Được biết đến là dòng tranh có truyền thống lâu đời nhất ở Việt Nam, với tranh Hàng Trống ở Hà Nội hay Kim Hoàng ở Hà Tây.
Ngày xưa tranh sẽ được bán vào mỗi dịp tết cổ truyền của dân tộc. Những bức tranh với màu sắc tươi mới được dán lên tường nhà giúp cho không khí tết trở nên rộn ràng hơn. tranh không khắc hoạ ngày tết mà nó gửi thông điệp, gửi những lời chúc đến mọi người năm mới phát tài phát lộc. Cách truyền tải thông điệp vô cùng giản dị, gần gũi.
Nhưng ngày này khi đất nước ngày một phát triển, giao thương ngày càng dễ dàng, tranh Đông Hồ không chỉ được mua bán vào mỗi dịp tết mà được người dân mua bán liên tục trong năm.
Nhiều cơ sở làm tranh,cơ sở kinh doanh được mọc lên và ngày một đổi mới, phát triển theo xu thế của đất nước.
>>> Xem thêm: Tranh mã đáo thành công
Chất liệu và màu sắc để làm ra tranh Đông Hồ
Chất liệu tranh Đông Hồ
Tranh Đông Hồ làm dùng bằng giấy, được chế tạo hoàn toàn thủ công từ cây Dó, có đặc điểm là thấm màu, không bị nhoè và mỏng. Bên cạnh đó tranh Đông Hồ có tên gọi khác là tranh Điệp vì sau khi chế tạo giấy xong sẽ dùng chổi lá thông quét lên mặt giấy đó. Bột điệp được làm từ vỏ con sò điệp, một loại sò mỏng vỏ ở biển. Người ra sẽ nung nóng rồi nghiền nát vỏ sò ra trộn với hồ được nấu từ bột gạo tẻ hoặc gạo nếp đôi khi nấu bằng bột sắn. Nếu được nhìn từ những bước chuẩn bị đầu tiên này thì chỉ nguyên sự óng ả của nền điệp cũng đủ thấy sự thú vị và độc đáo của dòng tranh này. Bên cạnh đó có thể pha thêm màu khác vào hồ trong quá trình làm giấy điệp.
Màu sắc của tranh Đông Hồ
Bên cách chất liệu đặc biệt và hoàn toàn thủ công thì màu in cũng là điểm đặc biệt của tranh. Đó là cả quá trình sáng tạo. Màu sử dụng trong tranh đều được là màu tự nhiên từ hoa, lá, quả, cây. Màu đen được lấy từ than xoan hoặc than lá tre, màu vàng được tạo ra từ hoa hoè hay màu xanh được chế ra từ lá chàm, gỉ đồng,..Có thể thấy các màu để làm ra những bức tranh đồng hồ cũng có những cái tên vô cùng giản dị, ví dụ như màu đỏ thì gỗ vang thì sẽ gọi là đỏ vang hay màu đỏ mài từ son thì gọi là đỏ son. Các màu của tranh hầu hết đều không pha trộn, vì số lượng màu tương ứng với số bản khắc gỗ và thường thì một bức tranh Đông hồ chỉ dùng tới bốn màu
>>> Xem thêm: Tranh hoa ly, bức tranh đẹp với nhiều ý nghĩa
Quy trình làm tranh Đông Hồ
Những bức tranh được ra đời đều thấm đẫm tình cảm và sự chăm chút tỉ mỉ của những nghệ nhân. Quy trình làm tranh rất phức tạp và nhiều công đoạn: vẽ mẫu, khắc ván và in tranh.
Trước tiên là tranh vẽ mẫu, việc này sẽ do một người làm người và mọi người góp ý sửa chữa sao cho hoàn hảo nhất. Do vậy, nó thể hiện tinh thần đoàn kết của cả một tập thể để cho ra bản vẽ mẫu.
Sau khi tranh vẽ mẫu hoàn thành sẽ đến công đoạn khắc lên ván in. Một tác phẩm đẹp và có giá trị sẽ được quyết định bởi khâu này. Số ván in sẽ bằng số màu trong tranh.
Bước cuối cùng sẽ là in tranh, giấy được dùng in tranh là giấy dó hay gọi là giấy điệp. Tranh in sẽ hoàn toàn bằng khắc ván chứ nghệ nhân không dùng bút để vẽ hay tô màu. Khi in, người nghệ nhân sẽ dùng ván in đã phết màu lên giấy điệp. Phải thật cẩn thận để các màu khít với nhau.
Những bước làm tranh Đông Hồ đủ thể hiện được cái tên mà người ta hay gọi “ nghệ thuật in tranh thủ công", bức tranh được hoàn thành là sự kết hợp của mảng màu và còn là sự cẩn thận tỉ mỉ của nghệ nhân.
>>> Xem thêm: Tranh Canvas
Vai trò của tranh Đông Hồ
Tranh Đông Hồ được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia và được lập hồ sơ trình lên UNESCO để xét tặng danh hiệu Di sản văn hoá phi vật thể cần được bảo tồn. Là dòng tranh không thể thiếu trong kho tàng tri thức dân gian Việt Nam. Từ chất liệu đến quy trình làm sẽ những bức tranh Đông Hồ đều vô cùng độc đáo mà chưa có dòng tranh nào có được ở cả Việt Nam và trên Thế Giới.
Ngày nay, tranh Đông Hồ không chỉ dùng trong các dịp lễ Tết mà còn được sản xuất ra những bức tranh Đông Hồ treo phòng khách hay có cả tranh Đông Hồ 3D,..
>>> Xem thêm: Tranh Mica
Nên mua tranh Đông Hồ ở đâu?
Trên thị trường có rất nhiều các cơ sở được mở ra, càng nhiều cơ sở thì chắc chắn vấn đề chất lượng sẽ được đặt dấu hỏi với người mua hàng. Bạn đọc nên chọn những địa chỉ mua tranh chất lượng, có nguồn gốc lâu đời và xuất xứ của tranh rõ ràng để có được những bức tranh tốt nhất về trang trí căn nhà của mình hay làm quả tặng người thân bạn bè.
Với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, uy tin, Tranh Nam Định có đa dạng mọi mẫu mã, kích thước, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
>>> Xem thêm: Thông tin Tranh Nam Định